Platonische relatie of romantische relatie: Het verschil uitgelegd

Wil je weten wat een platonische relatie of platonische liefde precies is, en wat het verschil is met romantische liefde? Lees dan snel verder want al deze vragen komen aan bod in dit artikel.

Wat is een platonische relatie? (Definitie.)

Een platonische relatie is een diepe en betekenisvolle vriendschap waarbij er geen romantische of seksuele gevoelens aanwezig zijn. In plaats daarvan draait het om een sterke emotionele band, intellectuele verbinding en wederzijdse steun tussen twee mensen.

Platonische relaties kunnen tussen mensen van elk geslacht plaatsvinden. Ze zijn gebaseerd op respect, vertrouwen en gedeelde interesses, zonder de druk van romantiek of fysieke intimiteit. Platonische relaties bieden de mogelijkheid om diepgaande connecties te ervaren en kunnen een waardevolle aanvulling zijn op ons emotionele welzijn en sociale leven. Daarom noemen we dit ook wel platonische liefde.

De term “platonisch” komt van de Griekse filosoof Plato, die het concept van platonische liefde introduceerde in zijn werk “Symposium”. Daarover later meer.

Kenmerken van een platonische relatie

Hieronder staan de belangrijkste kenmerken van een platonische relatie:

• Vriendschap en emotionele intimiteit: Platonische relaties draaien om vriendschap en het opbouwen van een sterke emotionele band. Er is een diep gevoel van vertrouwen, respect en openheid tussen de betrokken personen. Ze kunnen met elkaar praten over persoonlijke zaken, gevoelens en ervaringen zonder de druk van romantische verwachtingen.
• Geen romantische of seksuele spanning: In tegenstelling tot romantische relaties, ontbreken romantische of seksuele gevoelens in een platonische relatie. De relatie is puur gebaseerd op vriendschap, zonder de verwachting van romantische betrokkenheid of fysieke intimiteit.
• Gedeelde interesses en activiteiten: Platonische relaties worden vaak versterkt door gedeelde interesses, hobby’s of activiteiten. Samen tijd doorbrengen en genieten van gemeenschappelijke passies versterkt de band en creëert bijzondere herinneringen.
• Wederzijdse steun: Een belangrijk kenmerk van platonische relaties is de aanwezigheid van wederzijdse steun. In tijden van vreugde of tegenspoed staan platonische partners klaar om elkaar te ondersteunen, aan te moedigen en te helpen. Ze bieden een luisterend oor, advies en troost in moeilijke situaties.
• Geen romantische verplichtingen: In een puur platonische relatie zijn er geen romantische verplichtingen of verwachtingen. Beide partijen hebben de vrijheid om hun leven individueel vorm te geven en andere relaties aan te gaan. Dit maakt het mogelijk om een platonische relatie te hebben naast andere vriendschappen of romantische partners.
• Diepe en duurzame verbinding: Platonische relaties hebben de potentie om diepe, duurzame verbindingen te vormen. Omdat ze gebaseerd zijn op sterke vriendschap en emotionele intimiteit, kunnen platonische relaties langdurig en bevredigend zijn. Ze bieden een gevoel van verbondenheid, begrip en vertrouwdheid.
• Respect voor persoonlijke grenzen: In een platonische relatie is er een duidelijk respect voor persoonlijke grenzen. Beide partijen begrijpen en accepteren elkaars grenzen, zowel emotioneel als fysiek. Ze respecteren elkaars individuele ruimte en privacy.

Een platonische relatie is dus een relatie waarbij de nadruk ligt op onbaatzuchtigheid en zuiverheid. Het gaat om een diepe vriendschap waarbij je elkaar begrijpt en ondersteunt zonder dat er sprake is van romantische of seksuele spanning.

Verschillen tussen een platonische en romantische relatie

In een platonische relatie is er sprake van liefde zonder seksuele handelingen of verlangens. Het is een vriendschap die gebaseerd is op emotionele connectie en wederzijds respect. Aan de andere kant is een romantische relatie gebaseerd op zowel emotionele als fysieke connectie.

Hier zijn enkele belangrijke verschillen tussen een platonische en romantische relatie:

Platonische relatie:

1. Gebaseerd op vriendschap en emotionele verbondenheid.
2. Geen romantische of seksuele gevoelens aanwezig.
3. Nadruk op wederzijds respect, vertrouwen en steun.
4. Fysieke intimiteit speelt geen rol in de relatie.
5. Kan tussen vrienden, familieleden of zelfs collega’s voorkomen.
6. Geen romantische verplichtingen of verwachtingen, waardoor er meer vrijheid is.
7. Focus op het delen van interesses, ervaringen en persoonlijke groei.

Romantische relatie:

1. Gebaseerd op romantische liefde en aantrekkingskracht.
2. Inclusief romantische en seksuele spanning.
3. Nadruk op zowel emotionele als fysieke intimiteit.
4. In de meeste gevallen verwachting van exclusiviteit en monogamie.
5. Partners zijn vaak elkaars levenspartners, geliefden of echtgenoten.
6. Betrokkenheid bij romantische verplichtingen en toekomstplannen, zoals samenwonen of trouwen.
7. Balans tussen vriendschap, romantiek, en het ondersteunen van elkaars persoonlijke groei.

Het is belangrijk op te merken dat deze verschillen algemeen zijn en dat elke relatie uniek is. Sommige relaties kunnen aspecten van zowel platonische als romantische relaties bevatten, en de definitie kan variëren afhankelijk van individuele overtuigingen en culturele normen.

Is een platonische relatie hetzelfde als een vriendschap?

Een platonische relatie kan een vorm van vriendschap zijn, maar niet alle vriendschappen worden als platonische relaties beschouwd. Het verschil ligt in de diepte van de emotionele band.

Een gewone vriendschap is een relatie waarbij twee mensen elkaar waarderen en genieten van elkaars gezelschap. Uiteraard bestaat er tussen twee vrienden ook een emotionele band, maar die is minder intens dan de platonische.

Een platonische relatie gaat dieper dan een gewone vriendschap. Het is een innige vriendschap met een sterke emotionele verbondenheid en intimiteit, vergelijkbaar met romantische relaties, maar zonder romantische of seksuele spanning. Platonische relaties hebben vaak een intensere wederzijdse steun en begrip, en kunnen resulteren in een diepgaandere connectie tussen de betrokken individuen.

Dus, terwijl een platonische relatie een vorm van vriendschap is, is niet elke vriendschap noodzakelijkerwijs een platonische relatie.

Geschiedenis en herkomst van het begrip platonische relatie

Als je bekend bent met de beginselen van de filosofie zul je waarschijnlijk meteen aan Plato denken bij het horen van het woord ‘platonisch’.

Plato was een Griekse filosoof die leefde van circa 427 v.Chr. tot 347 v.Chr. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste filosofen in de geschiedenis van de filosofie (1).

Plato heeft verschillende werken geschreven waarin hij zijn filosofische ideeën uiteenzet. Een van deze ideeën is de platonische relatie of de platonische liefde.

Plato beschreef deze relatie uitvoerig in zijn dialoog Symposium (2). Hij bracht het daar in verband met het begrip ‘eros’, waar het woord ‘erotiek’ van afstamt. Plato beschouwde eros als een kracht die mensen aanzet tot het zoeken naar schoonheid, waarheid en goddelijkheid. Hij zag de ziel als een wezen dat deze kracht in zich heeft en die door middel van liefde naar buiten kan brengen.

Plato beschouwde de platonische liefde als liefde die gebaseerd is op de ziel en niet op het lichaam. Dit was volgens hem de hoogste trap van liefde. In de platonische relatie gaat het om het delen van ideeën, het streven naar waarheid en schoonheid en het ontwikkelen van de ziel. Seksuele verlangens spelen hierbij geen rol.

Volgens Plato was platonische liefde enkel haalbaar tussen personen die als ‘gelijken’ werden beschouwd. Gelijken waren zij die gelijke rechten en status hadden of konden hebben. In het oude Athene werden vrouwen echter niet als gelijken beschouwd, en daarom stelde Plato dat ware liefde tussen mannen en vrouwen niet mogelijk was. In die tijd werden gelijken alleen gevonden binnen hetzelfde geslacht.

Al met al is de platonische relatie een belangrijk concept in de filosofie van Plato en heeft het een grote invloed gehad op de ontwikkeling van de filosofie en de literatuur.

De renaissance filosoof Marsilio Ficino gebruikte de term Amor platonicus in zijn synthese van de Platonische leer en de christelijke filosofie. Hierin wordt platonische liefde gezien als een voorbeeld van de liefde die gericht is op God (3).

Veelgestelde vragen

Gerelateerde onderwerpen

• Wat is een friends with benefits relatie?
• Wat is een rebound relatie?
• Wat is de friendzone?
• Bekijk alle onderwerpen in de kennisbank

Deel dit artikel